Aslında bir sebze değil de meyve olan domates birçok kıymetli besin öğesi içerir ve araştırmalara göre organik olarak yetiştirilenler, geleneksel olarak yetiştirilenlerden daha besleyicidir. Domateste bulunan en bilindik madde likopendir ve domatese kırmızı rengini bu madde verir. Likopen çok önemli bir anti-oksidandır ve kansere karşı etkili olduğu görülmüştür. Bu bileşen vücudumuzda doğal olarak üretilmez, bu sebeple diyet vasıtasıyla alınmalıdır.
Başka meyve ve sebzeler de likopen içerir fakat hiçbirinin oranı domates kadar yüksek değildir. İlginçtir ki, pişirildiğinde likopenin biyolojik olarak kullanılabilirliği artmaktadır. Çoğu diğer çiğ gıdada pişirme tersi bir etkiye sebep olur.
Bunun yanında konserve domates ve domates soslarının tercih edilmemesi gerekir çünkü tenekelerin kaplamaları östrojen etkisi gösterebilen ve zehirli bir hormon bozucu kimyasal olan bizfenol A (BPA) gibi maddeler içerir. Domates sosunu kendiniz yapmanız veya cam kavanozlarda satılan soslardan almanız en iyisidir.
Sağlıklı toprakta, doğal gübrelerle ve sentetik tarım kimyasalları kullanmadan yetiştirilen gıdaların daha besleyici olması mantığa uygundur. Güncel bir araştırmaya göre domatesleri organik standartlara göre yetiştirmek fenol seviyelerini ciddi şekilde yükseltmektedir. Brezilya’da organik ve geleneksel olarak işlenen yakın mesafedeki iki domates tarlası incelenmiş ve bu sayede toprak ve iklim farklılıklarının getireceği sonuçlar bertaraf edilmiştir. Organik domateslerin olgunluk safhasında %55 daha fazla C vitamini ve %139 daha fazla fenolik bileşen içerdiği görülmüştür. Bu da organik meyvenin gelişmesinde iki kat daha fazla görülen fenilalanin amonyak liyaz (PAL) enzimi etkinliğiyle uyumlu bir sonuçtur.
Diğer organik ürünlerde olduğu gibi organik domatesler de geleneksel domateslere oranla daha küçüktür. Ancak organik domateslerle daha yüksek miktarda besin öğesini daha küçük bir pakette almış olursunuz. Başka sebzelerde de durum benzerdir ve geleneksel tarım standartları sebebiyle boyutları büyümeye ve kaliteleri düşmeye devam etmektedir. Ortalama olarak bugün markette satılan sebzeler sebzeler 50 yıl öncekine göre %5 ila %40 arasında daha düşük oranda magnzeyum, demir, kalsiyum ve çinko gibi mineraller içerir.
Daha önceki araştırmalara göre organik sebzelerin kanserle savaşmada daha etkili olmasının yanı sıra diğer sağlık faydaları şunlardır:
- Bağışıklık sisteminde iyileşme
- Daha iyi uyku alışkanlıkları
- Kiloda azalma
- Kanda daha fazla E vitamini içeriği
Bunun yanında organik yöntemlerle görülen farklar ise şunlardır:
- Organik meyve ve sebzeler %40’a kadar daha fazla antioksidan içerir.
- Organik tarım ürünleri demir ve çinko gibi yararlı mineralleri daha çok içerir.
- Organik yöntemlerle beslenen sürülerden gelen süt %90 daha fazla antioksidan içerir.
- Organik ve yerel olarak yetiştirilen yiyecekler daha besleyici, daha lezzetli ve daha taze olur.
- Sentetik gübreler, böcek öldürücüler ve yabani ot öldürücülerden gelen zehirli bileşenleri içermez.
Domates pişirildiğinde (örneğin domates sosları veya salça gibi) hem likopenin vücut tarafından emilebilirliği artar hem de antioksidan etkinliği yükselir. Çiğ veya pişmiş de olsa domatesleri zeytinyağı gibi bir yağ ile tüketmeye özen gösterin çünkü likopen yağda çözünen bir maddedir.