Polygonatum multiflorum
- Türkçe Adı: Mühr-ü Süleyman
- İngilizce Adı: Solomon’s Seal
- En Sık Bulunduğu Bölgeler ve Genel Özellikleri: Bu bitki, Avrupa, yakın Doğu, doğu Asya, Himalayalar, Sibirya ve kuzey Amerika’ya ait otsu bir bitkidir.
Kullanılabilir kısımlar: Bitkinin medikal amaçlar için kullanılan kısmı kurutulmuş kök kısmıdır.
İçeriğindeki Bileşenler: Steroid saponinler (diosgenin ve isimlendirilmemiş bazı saponinler içermektedir), müsilaj, asetidin-2-karboksilik asit başta olmak üzere birçok bileşen içermektedir. Ancak bu bitkinin içerdiği aktif maddeler detaylı olarak araştırılmadığından bilinmemektedir.
Etkileri ve Kullanıldığı Durumlar: Bitkiyle ilgili fazla araştırma yapılmadığından, içerdiği etkin maddeler ve etki mekanizmasıyla ilgili fazla bilgi mevcut değildir. Ancak bitkinin kan şekerini düşürdüğüne ilişkin bazı bulgular vardır.
Mührü Süleyman halk arasında, akciğer ve solunum yolları problemlerine karşı ayrıca antienflamatuar (iltihap ve yangı giderici) amaçlarla oral olarak (ağızdan alınarak) kullanılmaktadır. Ancak bu bitkinin topikal kullanımı, oral kullanımından daha yaygındır.
Mührü Süleyman,
- Ciltteki morarmaları iyileştirmek amacıyla,
- Çıbanların tedavisinde,
- Ciltteki ülserlerin tedavisinde,
- Özellikle parmaklardaki çıbanların iyileştirilmesi amacıyla,
- Hemoroid tedavisinde,
- Cilt kızarıklıklarının yatıştırılmasında,
- Ödemin giderilmesinde,
- Hematomların (kan çıbanı, kan toplanması) tedavisinde topikal olarak (sadece etkilenen bölgenin üzerine, haricen) uygulanmaktadır.
Kullanım Şekli ve Dozaj: Kaynaklarda bitkinin dozaj şekli belirtilmemiştir. Genellikle topikal olarak kullanılan bir bitki olduğundan, lapası yapılarak etkilenen bölgenin üzerine uygulanması tavsiye edilmektedir.
Güvenlik ve Yan Etkileri: Kısa dönemli ve uygun miktarda oral kullanımının güvenli olduğu belirtilmiştir. Aşırı miktarda kullanıldığında mide bulantısı, diyare ve gastrik şikayetlere neden olabilir.
Gebeler ve emziren kadınlar tarafından kullanımının güvenilirliğine ilişkin herhangibir çalışma mevcut olmadığından, kullanımı tavsiye edilmez.
Diğer Bitkilerle /Gıdalarla / Gıda Takviyeleriyle Etkileşim:
- Hipoglisemik Etkili Bitki ve Gıda Takviyeleri: Bu bitkiler kan şekerini düşürdükleri için, Mührü Süleyman ile beraber kullanımının kan şekerini beklenenden daha da düşürerek hipoglisemik etkiye neden olabileceği tahmin edilmektedir.
İlaçlarla Etkileşim:
- Antidiyabet İlaçları: Mührü süleyman’ın kan şekerini düşürücü özelliği göz önüne alındığında, bahsedilen ilaçlarla beraber kullanımı additif etki nedeniyle, kan şekerini normalin altına düşürerek hipoglisemiye neden olabileceği tahmin edilmektedir. Bu nedenle kan şekerinin düzenli takibi önerilmektedir.
- Klorpropamid (Diabinese): Bahsedilen ilaçla bu bitkinin beraber kullanımı additif hipoglisemik etkiye (kan şekerinin normal seviyenin altına düşmesi) neden olabilir.
- İnsülin: Mührü Süleyman’ın muhtemel hipoglisemik etkileri nedeniyle, insülin dozu ayarlaması yapılması gerekebilir.
Hastalıklar veya Durumlarla Etkileşimi:
- Diyabet: Bu bitkinin kullanımı, kan şekeri seviyelerini etkileyebileceğinden, düzenli şeker takibi yapılmalıdır.
- Cerrahi Operasyon: Teorik olarak bu bitki kan şekeri seviyelerini etkilediğinden, ameliyat esnası ve sonrasında kan şekeri takibini güçleştirebilir. Bu nedenle cerrahi operasyondan en az 2 hafta öncesinden kullanımının kesilmesi önerilir.
Ayurveda’da Kullanılan İsmi: Meda, Mahmeda
Tadı: Tatlı
Kullanılan Kısımları: Kök
Enerjetiği: Serinletici
Sindirim Sonrası Etkisi: Tatlı
Dosha’lar Üzerindeki Etkileri: Vata, Pitta ve Kapha’yı dengeleyici. Eğer fazla kullanılırsa Ama’yı ve Kapha’yı arttırır
Genel Nitelikleri: Besleyici tonik, yenileyici ve gençleştirici, afrodizyak, sakinleştirici, balgam söktürücü, kanamayı durdurucu
Özellikle Etkilediği Sistemler: Solunum, sindirim, üreme
Kullanım Alanları: Bu bitki Ayurveda’da özellikle halsizlik ve dermansızlık, kısırlık, kronik kanama bozuklukları, diyabet, verem, kuru öksürük, susuzluk, eksik beslenme, yanma hissi, kemik kırıkları, enflamasyonlu muköz membranlar gibi hastalıkların veya rahatsızlıkların tedavisinde kullanılır.
Ayurveda’da sekiz bitki kökü karıştırılarak "ashtavarga” isimli bir karışım meydana getirilir. Bu karışımdaki sekiz bitkiden biri de mührü Süleyman köküdür. Ashtavarga, seksüel gücü, spermatogenezi (sperm üretimi), doğurganlığı ve süt üretimini arttırmak için, ayrıca verem gibi vücudu tüketici hastalıkların tedavisine yardımcı olmak amacıyla kullanılan bir karışımdır.
Mührü Süleyman, yatıştırıcı ve besleyici özellikleri bakımından, Hint karaağacı ve karakafes otu ile benzer özelliklere sahip olup, benzer amaçlar için kullanılabilecek bir bitkidir. Ancak gençleştirici, yenileyici ve afrodizyak özellikleri bakımından, bu bitkilerden daha güçlüdür.
Mühr-ü Süleyman ağız yoluyla alındığında kırılmış kemiklerin kaynamasına yardımcı olur. Bunun haricinde Pitta, Vata ve shukra dhatu (meniyi ve üreme sıvılarını arttırıcı) için iyi bir besleyici toniktir.
Mührü Süleyman kökünden öğütülerek elde edilmiş 3 gram tozu, bir miktar ılık süt ve bir çay kaşığı ghee ile karıştırarak günde iki kez kullanırsanız bu karışım, vücudunuz için iyi bir besleyici tonik olacaktır. Ancak bu bitki, "Ama”nın yüksek olduğu durumlarda ya da "ama” nedeniyle yoğun tıkanıklıkların olduğu durumlarda kullanılmamalıdır.