Leonurus cardiaca
- Türkçe Adı: Aslan kuyruğu, aslan otu
- İngilizce Adı: Motherwort
- En Sık Bulunduğu Bölgeler ve Genel Özellikleri: Aslen Avrupa ve İskandinvya’ya özgü olan aslan kuyruğu, sonradan Rusya, Asya ve kuzey Amerika’da da yetişmeye başlamıştır. Yaklaşık 120 cm boylarında olan, otsu bir bitkidir.
Kullanılabilir kısımlar: Bitkinin toprak üstü kısımları medikal amaçlar için kullanılmaktadır.
İçeriğindeki Bileşenler: Diterpenler (leokardin), iridoid monoterpenler (leonurid, ajugol, galiridosid, reptosid), flavonoidler (rutin, quercitin, isoquercitin, hiperosid, genkvanin), leonurin (siringa asit esterleri vs..), betain, kafeik asit deriveleri, taninler, ursolik asit, stachidrin ve uçucu yağ başta olmak üzere birçok bileşen içermektedir
Etkileri ve Kullanıldığı Durumlar: Aslan kuyruğunun sedatif, negatif kronotropik (kalp atım hızını azaltıcı), hipnotik (uyumayı kolaylaştırıcı) ve antispazmotik (spazm giderici) etkileri olduğu düşünülmektedir.
İçeriğinde bulunan leonurin ve stachidrin bileşenlerinin, uterustaki kasları gerdiği ve kan akımını hızlandırdığı sanılmaktadır. Ursolik asidin ise antiviral (virüs öldürücü), tümör gelişimini durdurucu ve sitotoksik etkileri olduğu tahmin edilmektedir.
Damar içi enjekte edilen aslan kuyruğunun, platelet agregasyonunu (kümeleşmesini) ve fibrinojenin etkinliğini azaltarak kanı sulandırdığı görülmüştür.
Aslan kuyruğu halk arasında,
- Nevroz nedeniyle meydana gelen kardiyak semptomların hafifletilmesi,
- Kardiyak yetmezliğin tedavisi (kalp yetmezliği),
- Yüksek kalp hızı veya kalp aritmilerinin tedavisi,
- Amenoreye karşı (adet görememe durumu),
- Bronşiyal astım tedavisine yardımcı,
- Klimakterik semptomları gidermek için (ateş basması, kızarma gibi),
- Mide ve bağırsaklardaki gaz birikimi ve rahatsızlığı hafifletmek amaçlı,
- Hipertiroidizmin tedavisine destek olması açısından oral olarak (ağızdan alınarak) kullanılır.
Aslan kuyruğu halk arasında topikal olarak zona hastalığı, derideki kaşıntı ve kızarıklıklara karşı kullanıldığında, bu rahatsızlıkları gidermede etkili olduğu düşünülmektedir.
Bu bitkinin tohumları ise görme gücünü arttırmak için kullanılmaktadır.
Kullanım Şekli ve Dozaj: Birçok kaynakta bu bitkinin medikal amaçlı kullanımı için tipik bir dozaj şekli belirtilmemiştir. Ancak bazı kaynaklarda, bitkinin oral olarak kullanımı için günlük 4,5 gram dozunda alınması gerektiği belirtilmiştir.
Eğer bu bitkiyi çay olarak tüketmeyi tercih ediyorsanız, 2-4 gram bitkiyi yaklaşık 200 ml kaynar suya atıp demleyerek tüketiniz. Bu çayı günde 3 kez demleyerek tüketmeniz tavsiye edilmektedir. Aslan kuyruğunun 1:1 oranında hazırlanmış sıvı ekstresinden ise günde 3 kez 2-4 ml kullanılması tavsiye edilir.
Güvenlik ve Yan Etkileri: Aslan kuyruğunun medikal amaçlar için uygun dozlarda kullanımı güvenli kabul edilmektedir.
Bu bitki, uterus kasılmasına yol açabileceği için gebelik döneminde kullanımı güvenli değildir.
Aslan kuyruğunun güvenilirliği, emziren kadınlar üzerinde test edilmediği için, bu konuda herhangibir bilgi yoktur ve kullanımından kaçınılması tavsiye edilir.
Diğer Bitkilerle /Gıdalarla / Gıda Takviyeleriyle Etkileşim:
Herhangibir etkileşim durumu bilinmemektedir.
İlaçlarla Etkileşim:
- Merkezi Sinir Sistemi Depresanları: Bu bitkinin bahsedilen ilaçlarla beraber kullanımı, bahsedilen ilaçların sedatif (gevşetici, rahatlatıcı) ve sakinletici etkilerini potansiyalize ederek arttırabilir. Bu nedenle beraber kullanılmamaları önerilmektedir.
Hastalıklar veya Durumlarla Etkileşimi:
- Kardiyak Bozukluklar: Aslan kuyruğunun yüksek dozda kullanımı, kardiyak bozukluklar için kullanılan ilaçlarla etkileşim gösterebileceğinden dikkatli olunmasında fayda vardır.
German Commission E: Alman Komisyon E monografları (German Commission E monografları), 1983 ve 1993 yılları arasında 300 ‘den fazla bitki ve bitkisel karışımın medikal kullanımını, etkilerini ve yan etkilerini birçok klinik araştırmalar yaparak, objektif ve çok sıkı bilimsel kriterlere göre değerlendirek yazılmış olan bitkilerle ilgili çok değerli bir bilgi kaynağıdır. Alman komisyon E monografları, Alman hükümeti tarafından finanse edilen komisyon E’nin titiz çalışmalar sonucu yayımladığı, tüm dünyadaki herbalistler, eczacılar ve tıp doktorları tarafından ciddiye alınan bir kaynak olarak değerlendirilmektedir.
Aslan kuyruğunun German Comission E tarafından onaylanan kullanım durumları:
- Gerginlik kökenli kardiyak rahatsızlıklar (kalp şikayetleri)
- Tiroid disfonksiyonu
Ayurveda’da Kullanılan İsmi: Guma
Tadı: Kekremsi - acı
Kullanılan Kısımları: Yaprak
Enerjetiği: Serinletici
Sindirim Sonrası Etkisi: Acı
Dosha’lar Üzerindeki Etkileri: Pitta ve Kapha’yı azaltır, Vata’yı arttırır
Genel Nitelikleri: Emenogog (adet söktürücü ve düzenleyici), diyaforetik (terletici), alteratif (kan temizleyici)
Özellikle Etkilediği Organlar: Kalp, karaciğer
Kullanım Alanları: Aslan kuyruğu, gecikmiş adet kanaması, kalp problemleri, ateriyoskleroz, sinirsel gerginlik ve uykusuzluğa karşı kullanılır.
Bu bitki, özellikle gecikmiş adet kanaması ve kadın üreme sistemiyle ilgili birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılır. Ağrılı adet dönemlerinde eşit miktarda aslan kuyruğu, tang kuei ve altıncık bitkisini karıştırarak kullandığınızda ağrının hafiflediğini göreceksiniz.
Aslan kuyruğu kalp için de oldukça iyi bir toniktir. Kan dolaşımını canlandırarak arterosklerozun tedavisinde ve kan pıhtılarının çözülmesinde kullanılır. Bunun haricinde angina, palpitasyon (kalp çarpıntısı) ve kalp nevraljisi gibi hastalıklara karşı da faydalı olacağı düşünülmektedir.
Aslan kuyruğunun sinirleri güçlendirici ve yatıştırıcı bir özelliği de bulunmaktadır. Bu nedenle histeri, kasılmalar ve uykusuzluk gibi sinirsel rahatsızlıkların tedavisinde kullanabilir.
Adeti hızlandırmak ve regl ağrılarını dindirmek için de oldukça faydalı olan bu bitkinin, eski tarihlerde cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı kullanıldığı da bilinmektedir. Ayrıca günümüzdeki modern doğum kontrol yöntemlerinin bulunmadığı eski dönemlerde, her gün düzenli şekilde kullanılan aslan kuyruğunun gebeliği önlemede etkili olduğu sanılmaktaydı. Özellikle bu nedenden dolayı gebelikte kesinlikle kullanılmaması gereken bir bitkidir.
Çince İsmi: Yi Mu Cao
Genel Nitelikleri: Emanogog (adet söktürücü ve düzenleyici), demulsent (teskin edici), laksatif (bağırsak yumuşatıcı)
Etkilenen Organ Meridyenleri: Kalp, karaciğer, kolon
Kullanım Alanları: Bu bitki Çin herbalizminde özellikle gecikmiş adeti uyararak söktürmek ve karın ağrılarını dindirmek için kullanılır. Travmatik yaralanmalar için ise bir kremin içine katılıp sürülerek ve ağızdan alınarak uygulanır. Kanı harekete geçiren en etkili bitkilerden biridir.
Tümör tedavisinde de kullanılan bu bitki, diğer laksatif bitkilerle kombine edilerek kullanıldığında önemli bir laksatif ve sinirsel yatıştırıcıdır.