Bir zamanlar dünya standartlarını belirleyen ileri bir tıbbi sistem olarak görülen Tıbbı Nebevi, bugün çok gerilemiştir. Bu durum Osmanlı İmparatorluğu'nun çökmesi ve halifeliğin etkisinin yitirilmesiyle ilişkilidir. Arap tıbbındaki gerileme İslami bilimlerin hemen her alanında görülen gerilemenin bir parçasıdır. Bununla birlikte bugün Tıbbı Nebevi hekimleri çeşitli hastalıkları bitkisel çarelerle ve manipülasyon teknikleri yoluyla tedavi etmeye devam etmektedir. Bugün İslam ülkelerinde modern tıp doktorlarını görmeye bütçesi yetmeyen birçok insan hala bu mahalli şifacılara gitmektedir. Ayrıca alopatik tıp yerine Tıbbı Nebevi tercih eden insanlar vardır, gerçekten de Tıbbı Nebevi çok daha az yan ve ters etkiye neden olmaktadır.
Tıpkı eski Yunan tıbbı gibi Arap tıbbında da mizaç teorisi vardır. Mizaç teorisi insanı ruhani, duygusal ve fiziksel bir varlık olarak görür. Bu teorinin temelinde dört mizaç vardır: Bunlar Dam (Kan), Balgam, Safra (sarı safra) ve Sauda (kara safra) tipleridir. Her biri ayrıca sıcak ve nemli (kan), soğuk ve nemli (balgam), sıcak ve kuru (sarı safra) ve soğuk ve kuru (siyah safra) olarak sınıflandırılmıştır. Her insanın kendine özgü bir mizaç profili vardır ve sağlıklı olmak için buna uygun davranılmalıdır. Eğer vücut zayıflarsa uyum bozulur ve hekim dengeyi tekrar eski haline getirmeye çalışmalıdır.Sağlığı eski haline getirme, perhiz, beslenme ve/veya bitkisel terapi, şişe çekme, kan alma, hareket, masaj yoluyla hastalıkları tedavi ederek yapılır. Hastaları tedavi etmek için kullanılan bitkiler ve maddeler hastanın mizacıyla uyumlu olmalıdır.
Tıbbı nebevi ayrıntılı bir teşhis sistemine sahiptir. İdrar ve dışkının gözlemlenmesi, kalbin ve nabzın dinlenmesi, gözlerin ve cildin gözlemlenmesi teşhis işlemleridir. Ayrıca sağlığı korumak ve hastalıkları uzak tutmak için önleyici bir sistem kullanır. Hijyen kurallarına kesin bir şekilde uyma, havanın, yiyeceklerin ve suyun kirlenmeden uzak tutulması, yeterli istirahat, egzersiz ve ruhani ihtiyaçlara kulak verme bu sistemin bir parçasıdır. Ayrıca kara kimyon ve adaçayı gibi bitkiler önleyici olarak kullanılır.