2002 yılından bu yana kaşıntıya özgü nöronların (sinir hücreleri) keşfi, doktorlara kaşınma duygusunun nedenleri konusunda daha belirgin bir anlayış vermiştir. Kaşınmaya katkıda bulunan bir başka faktör de vücuttaki endojen opioidlerin salınımıdır. Bu kimyasalların öncelikle ağrıyı hafifletme işlevi görseler de, aynı zamanda kaşıntı duygusunu artırdıkları düşünülmektedir. Her ne kadar kaşıntı pek çok deri hastalığının en gözle görülür belirtisi olsa da, bu durum kaşıntı hisseden kişide mutlaka hastalık olduğu anlamına gelmez.
Altta yatan neden ne olursa olsun, stres ve sinir bozukluğu kaşıntıyı daha kötü hale getirebilir. Eğer kaşıntı hissedilmesinde başlıca neden duygusal sorunlar ise, bu durum psikojenik kaşıntı olarak bilinir. Bazı kişiler kaşıntılarına bir parazit ya da tıbbi bir bozukluğun neden olduğunu düşünür. Bu düşünce çoğunlukla dildeki yanma hissiyle bağlantılıdır ve duruma majör bir psikiyatrik bozukluk neden olabilir.
Tüm vücutta ortaya çıkan kaşıntı, diabetes mellitus, karaciğer hastalığı, böbrek yetmezliği, sarılık, tiroit bozuklukları ve nadiren de olsa kansere işaret ediyor olabilir. Lösemi gibi kanla ilgili bozukluklar ve Hodgkin hastalığı gibi lenfatik durumlar da kaşıntıya neden olabilir. Bazı kişilerde ise aldıkları belli ilaçlar (aspirin, kodein, kokain) nedeniyle herhangi bir döküntü olmadan kaşıntı gelişebilir. Diğerlerinde de belli bir ilaca karşı alerji nedeniyle kaşıntılı, kırmızı bir ilaç döküntüsü ya da kurdeşen görülür.
Teksas’ta bir araştırmacı grubu, gastrite neden olan Helicobacter pylori bakterisi bulaşmış kişilerde olağan tedavilere yanıt vermeyen kaşıntıların geliştiğini keşfetmiştir. Hastanın sindirim sistemi bakteriden arındırıldığında, kaşıntı da geçmiştir.
Kancalıkurdun larvaları cilde girdiği zaman kaşıntıya neden olur. Bu kaşıntı türleri arasında yüzücü kaşıntısı, kedi ve köpek kancalı kurdu larvalarının sebep olduğu deri larva migransı ve gerçek kancalı kurdun neden olduğu toprak kaşıntısı yer alır. Kaşıntılı döküntüye neden olabilen cilt durumları arasında şunlar yer alır:
- Atopik dermatit
- Suçiçeği
- Kontak dermatit
- Dermatitis herpetiformis
- Egzama
- Mantar enfeksiyonları (atlet ayağı gibi)
- Kurdeşen (ürtiker)
- Böcek ısırıkları
- Bit
- Liken planus
- Nörodermatit (lichen simplex chronicus)
- Sedef hastalığı
- Uyuz
Vücut genelinde görülen kaşıntıya, ciltteki doğal yağları yok eden, cildi çok kuru ve pullu hale getiren aşırı banyo yapmak gibi basit bir şey de neden olabilir.
Lokal Kaşıntı
Kişi sabunlar, deterjanlar, yün ya da diğer kaba dokunmuş kaşıntı verici maddelerle temas ettiğinde kaşıntılı belli bölgeler ortaya çıkabilir. Hemoroit, anal fissür ya da sürekli ishali olan kişilerde pruritus ani (anüs çevresinde kaşıntı) görülebilir. Çocuklarda ise bu bölgede görülen kaşıntının nedeni genellikle bağırsak solucanlarıdır. Pruritus vulvae (kadın dış genital organlarının kaşıntısı) adı verilen şiddetli kaşıntı maya enfeksiyonu, hormonel değişimler, kontak dermatit ya da belli spermitisitler, vajinal fitil, merhem ya da deodorantların kullanılmasına bağlı olabilir.
Aynı zamanda yaşlı kimselerin belirgin herhangi bir neden olmaksızın kuru, kaşıntılı bir ciltten (özellikle de sırtta) muzdarip olduğu durumlar da yaygındır. Diğer taraftan, yaşlı kimselerde kullanılan reçeteli ilaçların, bir yan etki olarak kaşıntıya sebep olması muhtemeldir. Daha genç kimselerin de soğuk havalarda ciltlerinde kuruluk, kaşıntı görülebilir. Kaşıntı aynı zamanda hamilelik sırasında da yaygın bir şikâyettir.
Teşhis
Kaşıntı, onu yaşayan kişi için çok bariz bir belirtidir. Tüm vücudu kaşınan bir kişinin tıbbi bakım görmesi gerekir. Kaşıntıya çok çeşitli tetikleyiciler neden olabildiği için altta yatan sorunu teşhis etmek için eksiksiz bir fizik muayene ve tıbbi öykünün yardımı dokunacaktır. Çeşitli kan ve dışkı testleri de altta yatan nedeni tespit etmekte yardımcı olabilir.