Bu yazımızı, kurban bayramı sebebiyle özellikle tüketimi belirgin oranda artacak et türleri hakkında, sizlere kapsamlı bir bilgi sunabilmek için hazırladık… Pek çoğumuzun bildiği gibi kurban bayramında her hayvan kurban edilemez. Kurban edilebilecek hayvanın türünün ve özelliklerinin kurbanlığa elverişli olması şarttır. Sığır türleri, koyun, keçi, manda ve deve, kurbanlıklar sınıfında yer alırlar. Bu nedenle yazımızın konusu, bu hayvanlardan elde edilen etlerin besin içeriği ve birbirinden farkı olacaktır.
1)SIĞIR ETİ
Sığır terimi, öküz, inek, boğa ve dananın dahil olduğu büyük baş hayvanlara atfedilen bir isimdir. Aslına bakılırsa sığır etinin besin ve kalori değerleri, hayvanın yaşına, cinsiyetine, beslenme koşullarına, yediklerine ve hatta yaşadığı iklime göre bile değişkenlik göstermesine karşın, bahsedeceğimiz besin değerleri ortalama değerlerdir.
-Orta Yağlı Dana Kıyma:
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş dana kıyma için geçerlidir.
Enerji değeri: 238 kcal
Yağdan gelen enerji: 140 kcal
100 gram kıymadaki protein miktarı: 23 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 6 gram
Trans yağ içeriği (kötü yağ): 1 gram
Kolesterol: 88 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. Sığır kıymasında ise 49 amino asit çeşidi bulunmaktadır.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Sığır etinin belirgin bir antienflamatuar ya da enflamatuar özelliği olmamasına karşın, hafif antienflamatuardır.
Zengin olduğu vitaminler: Niasin ve B12 gibi B kompleks vitaminleri
Zengin olduğu mineraller: Demir, fosfor, çinko, selenyum ve magnezyum
İyi yönleri: Sodyum oranının düşük olması, iyi bir demir, niasin, B12, çinko ve selenyum kaynağı olması
Kötü yönleri: Doymuş yağ asitleri ve kolesterol oranlarının yüksek oluşu, trans yağ içermesi
-Dana Beyin:
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş dana beyin için geçerlidir.
Enerji değeri: 196 kcal
Yağdan gelen enerji: 143 kcal
100 gramındaki protein miktarı: 13 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 4 gram
Kolesterol: 3100 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. Dana beyinde 117 çeşit amino asit bulunmaktadır.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Dana beyni hafif anti enflamatuar özellik gösterir.
Zengin olduğu vitaminler: B12, niasin, B6
Zengin olduğu mineraller: Fosfor, selenyum, demir
İyi yönleri: B12 açısından çok zengin olmakla beraber iyi bir fosfor ve selenyum kaynağıdır. Trans yağ içermez ve amino asit çeşitliliği çok fazladır (dana kıymasının neredeyse 2 katı kadar…)
Kötü yönleri: Kolesterol içeriği aşırı derecede yüksektir. Günlük ihtiyacın %1033’ü kadardır. Bu nedenle, kolesterol, kalp ve damar hastalarının tüketmesi önerilmez.
-Dana Karaciğer:
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş dana karaciğer için geçerlidir.
Enerji değeri: 191 kcal
Yağdan gelen enerji: 47 kcal
100 gramındaki protein miktarı: 29 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 2 gram
Kolesterol miktarı: 396 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. Dana karaciğeri tam 152 farklı çeşit amino asit içerir. Bu demektir ki neredeyse dana etinden üç kat daha fazla çeşit amino asit içeriğine sahiptir.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Dana beyin hafif antienflamatuaer özellik göstermesine karşın, dana karaciğeri hafif enflamatuar özellik gösterir. Bu nedenle romatizmal hastalıklar gibi enflamatuar hastalıkları olanların sıkça tüketmesi tavsiye edilmez!
Zengin olduğu vitaminler: Çok yüksek oranda A vitamini (günlük ihtiyacın %634’ü), riboflavin (günlük ihtiyacın %201’i), niasin (günlük ihtiyacın %88’i), vitamin B12 (günlük ihtiyacın %1176’sı), pantetonik asit (günlük ihtiyacın %71’i) içerir. Vitamin zenginliği açısından dana beyni ve dana kıymasına oranla daha üztündür.
Zengin olduğu mineraller: Bakır (günlük ihtiyacın %714’ü), fosfor (günlük ihtiyacın %50’si), selenyum (günlük ihtiyacın %52’si), demir (günlük ihtiyacın %36’sı)
İyi yönleri: Sodyum içerğinin düşük olması, demir, çinko, A vitamini, B kompleks vitaminleri, fosfor, bakır ve selenyum açısından oldukça zengin olması… Bunun haricinde çok yüksek oranda amino asit çeşitliliğine sahip olması ve iyi bir protein kaynağı olması…
Kötü yönleri: Kolesterol içeriğinin yüksek olması ve hafif enflamatuar özellik göstermesi…
-Dana Göğüs Eti:
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş ve orta yağlı dana göğüs eti için geçerlidir.
Enerji değeri: 289
Yağdan gelen enerji: 166
100 gramındaki protein miktarı: 29 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 7 gram
Kolesterol: 76 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. Dana göğüs etinde 90 çeşit amino asit bulunmaktadır.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Dana göğüs eti, hafif anti enflamatuar özellik göstermektedir.
Zengin olduğu vitaminler: B12 vitamini (günlük ihtiyacın %35’ini karşılamaktadır), niasin (günlük ihtiyacın %20’sini karşılamaktadır).
Zengin olduğu mineraller: Çinko (günlük ihtiyacın %45’ini karşılamaktadır), selenyum (günlük ihtiyacın %39’unu karşılamaktadır).
İyi yönleri: Sodyum içeriği çok düşüktür, iyi bir protein, B12 vitamini, çinko ve selenyum kaynağıdır.
Kötü yönleri: Doymuş yağ asitleri içeriği yüksektir.
2)KOYUN ETİ
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş ve yağının çoğu ayıklanmış koyun eti için geçerlidir
Enerji değeri: 234 kcal
Yağdan gelen enerji: 100
100 gramındaki protein miktarı: 33 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 5 gram
Trans yağ içeriği (kötü yağ):
Kolesterol: 109 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. Koyun etinde 110 çeşit amino asit bulunmaktadır. Yani, dana etine kıyasla daha zengin bir amino asit çeşitliliğine sahiptir.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Koyun eti çok hafif derecede enflamatuar özellik gösterebilir.
Zengin olduğu vitaminler: Vitamin B12 (günlük ihtiyacın %74’ünü karşılar), riboflavin (günlük ihtiyacın %18’ini karşılar), Vitamin B6 (günlük ihtiyacın %19’unu karşılar)
Zengin olduğu mineraller: Selenyum (günlük ihtiyacın %54’ünü karşılar), çinko (günlük ihtiyacın %40’ını karşılar), fosfor (günlük ihtiyacın %27’sini karşılar), demir (günlük ihtiyacın %26’sını karşılar)
İyi yönleri: Niasin, demir, fosfor, çinko, Vitamin B12 ve selenyum açısından zengindir. Amino asit çeşitliliği yüksektir . Diğer dana, keçi ve manda gibi diğer et türlerine kıyasla protein içeriği daha fazladır.
Kötü yönleri: Doymuş yağ asitleri ve kolesterol açısından zengindir.
3) KEÇİ ETİ
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş keçi eti için geçerlidir
Enerji değeri: 143 kcal
Yağdan gelen enerji: 27
100 gramındaki protein miktarı: 27 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 1 gram
Kolesterol: 75 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. Keçi eti 116 farklı çeşit amino asit içeriğiyle oldukça iyi bir protein kaynağıdır.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Keçi eti, diğer etlere nazaran enflamatuar özelliği yüksek olan bir et olup, orta seviyede enflamatuar bir besindir. Bu nedenle enflamatuar hastalıklara meyilli olan kişilerin sıkça tüketmemesi tavsiye edilir.
Zengin olduğu vitaminler: Riboflavin (günlük ihtiyacın %36’sını karşılar), niasin (günlük ihtiyacın %20’sini karşılar), vitamin B12 (günlük ihtiyacın %20’sini karşılar)
Zengin olduğu mineraller: Çinko (günlük ihtiyacın %35’ini karşılar), demir (günlük ihtiyacın %21’ini karşılar), selenyum (günlük ihtiyacın %17’sini karşılar), fosfor (günlük ihtiyacın %20’sini karşılar)
İyi yönleri: İyi bir niasin, B12, demir, riboflavin, çinko, fosfor ve selenyum kaynağıdır. Çok iyi bir protein kaynağıdır. Yağ oranı ve doymuş yağ asitleri miktarı diğer et türlerine göre daha düşüktür. Kolesterol miktarı da diğer et türlerine göre daha düşüktür.
Kötü yönleri: Diğer et türlerine göre enflamatuar özellik gösterir. Bu nedenle gut hastalığı, romatizmal hastalıklar, enflamatuar bağırsak hastalıkları vs.. gibi diğer hastalıkları olan kişilerin sıkça tüketmemesi önerilir.
4)MANDA ETİ
Aşağıdaki değerler 100 gram pişmiş, yağı ayıklanmış manda eti için geçerlidir
Enerji değeri: 131 kcal
Yağdan gelen enerji: 16 kcal
100 gramındaki protein miktarı: 27 gram
Doymuş yağ içeriği (kötü yağ): 1 gram
Kolesterol: 61 mg
Amino asit çeşitliliği: Amino asitler vücudumuzdaki proteinlerin yapı taşlarıdır. Her protein, her amino asit ile yapılamaz. Vucudumuzda gerekli her proteinin sentez edilebilmesi için, aldığımız amino asitlerin farklı çeşitlilikte olması gerekmektedir. 155 farklı çeşit amino asit içeriğiyle iyi bir protein kaynağıdır.
Enflamatuar / Antienflamatuar özellikler: Enflamasyon halk arasında iltihap olarak bilinmesine karşın, aslında çok daha kapsamlı bir anlama gelmektedir. Örneğin romatizmal hastalıkların tümü, bazı bağırsak hastalıkları, bazı cilt hastalıkları ve hatta seboreik dermatit gibi bazı hastalıkların bile ortaya çıkışının temelinde enflamasyon yatar. Tükettiğimiz gıdalar ise enflamasyonu tetikleyerek arttırabilir ya da antienflamatuar etki göstererek enflamatuar hastalıkların ortaya çıkışını önler. Koyun eti çok hafif derecede enflamatuar özellik gösterebilir. Manda eti, dana etinin aksine hafif enflamatuar özellik gösterir.
Zengin olduğu vitaminler: Niasin (günlük ihtiyacın %31’ini karşılar), B12 vitamini (günlük ihtiyacın % 29’unu karşılar), vitamin B6 (günlük ihtiyacın %23’ünü karşılar)
Zengin olduğu mineraller: Fosfor (günlük ihtiyacın %22’sini karşılar), çinko (günlük ihtiyacın %17’sini karşılar), selenyum (günlük ihtiyacın %17’sini karşılar)
İyi yönleri: Sodyum oranı azdır. İyi bir protein, B kompleks vitaminleri, fosfor, çinko ve selenyum kaynağıdır.
Kötü yönleri: Hafif enflamatuar özellik gösterip, her kırmızı et türü gibi kolesterol oranı yüksektir.