Felç - Belirtileri

Çeşitli sebeplerle beyne kan akışının kesilmesi sonucunda ortaya çıkan acil bir durumdur.

Felç

Felç için kullanılan tıbbi terim serebrovasküler hastalıktır. Felce, beyne kan akışının olmaması sebep olur. Aslında beynin hangi tarafına kan akışının kesildiğine bağlı olarak birçok farklı felç tipi vardır. Ama tümü de, kanın kesilmesinin olduğu beyin dokusuna bağlı işlev kaybını içerir.

Felç, aniden ve şiddetli bir şekilde birkaç dakikalık bir zamanda olabilir veya birkaç saat içinde kademe kademe ilerleyebilir. Tüm felç mağdurlarının tahminen yüzde 10-30’u önce mini felçler yaşarlar. Bunların normal felce göre daha hafif semptomları vardır; genellikle beş dakikadan daha az sürerler ve beyin hasarına sebep olmazlar. Geçici felçler olarak bilinen bu felçler tipik olarak normal bir felçten saatler, günler, haftalar veya aylar önce gerçekleşirler.

Her yıl tahminen 300,000 Amerikalı felç geçirmektedir. Bunların dörtte biri ölür; geri kalanı beyin hasarı, yüzün bir veya her iki tarafında paralizi, vücudun bir veya her iki tarafında paralizi, konuşma kaybı, hafıza kaybı, bozulmuş muhakeme ve azalan görme gibi hafif ve şiddetli sakatlıklarla kalırlar. Sakatlıklar hasar gören beyin kısmına karşılık gelir. Felç mağdurları çok sayıda fiziksel rahatsızlık ve zorlukla yüz yüze gelirler. İşlev kaybı nedeniyle birçoğu aile üyelerine ve/veya özel bakıcılara bağlı hale gelirler; hastalıktan özellikle bu durum yüzünden korkulur. Genç hastalarda gelecek daha umutludur; çünkü beyinleri uyum sağlamaya daha yatkındır.

Risk Faktörleri
Felç konusunda en büyük risk faktörü yaştır. Gerçekte felç geçirme olasılığınız 35 yaşından sonra her on yılda ikiye katlanır. Diğer risk faktörleri arasında yüksek kan basıncı (Amerika'daki tüm felçlerin yüzde 20’si yüksek tansiyonlu insanlarda gerçekleşir), kalp rahatsızlıkları (kalp rahatsızlıkları olanlarda kandan gelen kan pıhtılarının büyük atardamarlardan beyne gitme ve burada sıkışma olasılığı yüksektir), ailede felç öyküsü olması ve Afrika kökenli olmak vardır. Sigara içmek, yüksek kolesterol ve diyabetin de katkıda bulunan faktörler oldukları düşünülür.
Şu durumların aniden ortaya çıkışı felç belirtisi olabilir: 
  • Geveleyerek konuşma, baş dönmesi, çift görme, koordinasyon kaybı veya yutkunmada güçlük
  • Bir bacak veya bir kol ve bacakta (genellikle vücudun aynı tarafında) ani güçsüzlük veya his kaybı
  • Hızlı başlayan aşırı derecede şiddetli baş ağrısı
  • Dakikalar veya saatler içinde görmede, konuşmada veya duyumsamada düşüş
  • Ani bilinç kaybı (acil durum semptomu)
  • Bacak, kol ve/veya yüzde ani başlangıçlı kısmi veya tam inme (acil durum semptomu)
Felç bir acil durumdur. Birey, yukarıdaki semptomlardan herhangi birisini gösterirse derhal en yakın acil servise gidilmelidir. Teşhis semptomlara ve hastanın öyküsüne dayandırılabilirken, beyinde herhangi bir kan sızıntısı veya ‘toplanması’ olup olmadığını görmek için EMAR veya BT taramasını içerebilir. Tedavi t-PA (doku-plazminojen aktivatörü) ilacının derhal uygulanmasını içerebilir. Bu ilaç, çoğu felce sebep olan kan pıhtılarını çözerek beyin hasarını veya ölümü önlemeye yardımcı olabilir. Semptomlar başladıktan sonra üç saat içinde t-PA alan hastalar %30 daha fazla tam veya tama yakın iyileşme olasılığına sahiptirler.
 
Tedavi genel olarak felce hangi risk faktörlerinin katkıda bulunduğuna ve beynin hangi bölgesinin etkilendiğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Tipik tedavi yoğun bakım ile yaşam destek ve damar içi beslenmenin bir karışımını içerir. Ayrıca, hangi işlevin kaybedildiğine bağlı olarak felç mağduru, bir çeşit uzun vadeli fizik tedavi ve/veya hemşirelik hizmetine ihtiyaç duyabilir. İkinci bir felci önlemek için warfarin (Coumadin) gibi pıhtılaşma karşıtı bir ilaç reçete edilebilir veya her gün bir aspirin almanız söylenebilir.
Beslenme ve Takviye
Her zaman olduğu gibi önlemek tedavi etmekten daha kolaydır. Yağı ve kolesterolü düşük, bol lifli yiyecekler tercih edilmelidir. Öğünler sebzeler, meyveler ve tahıllar etrafında planlanmalıdır. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, kabuklu yemişler, tohumlar, soya fasulyesi, buğday ruşeymi ve tam tahıllar yiyerek sağlıklı bir şekilde E vitamini alınmalıdır; bu yaklaşım dolaşımı iyileştirir.
 
Kaçınılacak yiyecekler arasında şekerlemeler, cipsler, kızarmış yiyecekler, soslar, abur cubur, pastalar, işlenmiş yiyecekler, kırmızı et ve doymuş yağlar bulunur. Ayrıca kahve, kola, tütün ve alkol gibi uyarıcılardan da uzak durulmalıdır. Bol bol saf su içilmelidir.
 
Alınabilecek takviyelerden en önemlileri aşağıdakilerdir:
  • Kalsiyum (1500 mg) damarlarda uygun kas elastikiyetinin korunmasını sağlar.
  • Magnezyum (750 mg) kalsiyumu dengeler.
  • D vitamini (400 mg) kalsiyum alımına yardım eder.
  • Keten tohumu yağı (etikette belirtildiği gibi) kan basıncını azaltır; kolesterol seviyelerini düşürür; kan damarlarının uygun elastikiyetini sağlar.
  • E vitamini (200 IU ile başlayıp ve günde 1000 IU’ya erişene kadar her hafta 200 IU artırılabilir) hastalığa giden ilk adımları bloke etmeye yardımcı olur.
  • Selenyum (200 mcg) E vitamininin hareketini teşvik eder.
  • B6 (50 mg), B12 (600 mcg) vitaminlerini içeren B vitamini kompleksi ve folat (200 mcg).
Ayrıca tavsiye edilen takviyeler ise şunlardır:
  • Germanyum (200 mg) kolesterolü düşürür ve hücresel oksijenlenmeyi iyi duruma getirir.
  • L-methiyonin (500 mg, aç karnına) atardamarlarda yağ birikimini engellemeye yardımcı olur.
  • Çinko (50 mg; tüm takviyelerden alınan 100 mg.ı aşmamalıdır) iyileşme sürecine yardım eder.
  • Bakır (3 mg) çinko ile dengelenir.
Vücut Çalışması ve Bedensel Uygulamalar
Felç hastaları Feldenkrais’e ve karniyosakral terapiye iyi yanıt vermişlerdir. Denenebilecek diğer yöntemler Aston Patterning, masaj, Trager, Doğuya özgü vücut çalışmaları ve polarite terapisidir.

Akupunktur
Akupunktur felci önlemek üzere, kolesterolü ve kan basıncını düşürmek ve aynı zamanda arterlerden kan akışını iyileştirmek için kullanılabilir. Ayrıca felçten sonra enerji yollarını açmaya da yardımcı olabilir. Bu, hastanın iyileşmesini hızlandırabilir ve kötürümü engelleyebilir.
 
Akupresür
Akupresür tıkanmış arterden kan akışını canlandırarak felci engelleyebilir. Ayrıca felç ile güçsüzleşmiş kasların uyarılmasına ve bağışıklık sistemleri bozulmuş hastaların enerji ve yaşama gücünü arttırmaya yardımcı olur.
 
Çin Bitkisel Tedavileri
Çin tıbbı, felci beyni ve dolaşım faaliyetini bozan dahili nem-rüzgar rahatsızlığı olarak görür ve altta yatan bu bozukluğu iyileştirmek için tipik olarak bitkiler de verilir.

Yorumlar

© 2013 alternatifterapi.com Tüm hakları saklıdır.

Eleman Türkiye