Şamanlar ruhları görebilir ve kovabilir, bir kimsenin ruhu bedeninden kaçtığında bunu algılayabilir ve ruhları uygun sahiplerine geri döndürebilirler. Ruh şifası, fiziksel hastalıkları iyileştirme ve ölmüş bir kimsenin ruhunu ölüler diyarına teslim etme üzerine uzmanlaşmışlardır. Aynı zamanda ayinler ve kutsal danslar aracılığıyla, güç bölgelerini ziyaret ederek, rüyalar ve beden dışı deneyimler yoluyla atalarının ruhları, tanrılar ve şeytanlarla da iletişim kurarlar.
Şamanlar çalışmalarını, trans hali olarak bilinen değişmiş bir bilinç halinde yapar. Bu hal esnasında, ruhlarla iletişim kurmak ve şifa için bilgi elde etmek amacıyla fiziksel olmayan gerçekliklere yolculuk yapmak için şamanın ruhu bedenini terk eder. Kendinden geçme hali, şamanın kültürüne bağlı olarak, birkaç yöntemle yaratılabilir. Amerikan yerlisi olan şamanlar trans haline girmek için davullar, dans ve ilahiler kullanır. Bazı Orta ve Kuzey Amerikalı şamanlar değiştirilmiş bilinç haline girmek için peyote ya da diğer halüsinojenik bitkiler kullanırlar. Spiritüel yolculuk esnasında şamanlar cennetlere ve cehennemlere, yüksek var oluş seviyelerine, paralel fiziksel alemlere diğer dünyadaki diğer bölgelere seyahat edebilir. Şaman yolculuğu esnasında ruh yardımcılar ve ayılar, kurtlar, erkek geyikler, yabani tavşanlar ve kuşlar gibi hayvan rehberler tarafından korunur.
Orta ve Kuzey Amerikan şamanizmine göre hastalık ruhun bedenden kaçması ya da çalınmasından kaynaklanır. Sağlığın yerine getirilmesi için şaman ruhun peşinden gider, onu yakalar ve onu dönmeye ikna eder. Hastalık, bedenin kötü ruhlar tarafından ele geçirilmesi ya da bir kara büyücü tarafından telepatik olarak vücuda sokulan bir çakıl taşı ya da böcek gibi bir maji objesi nedeniyle de gerçekleşebilir. Şaman maddeyi emerek hastanın bedeninden çıkarır. Şaman genellikle tüyler, maskeler ya da hayvan derileri gibi ritüel giysileri giyer. Aynı zamanda ritüel nesneleri, tılsımlar ya da bitkiler kullanabilir.